Đặc điểm của một số loài chim có thể bạn chưa biết

Chim trĩ

Chim trĩ được biết đến là loài chim quý có giá trị kinh tế cao, do vậy nhiều người quan tâm và muốn sở hữu những con chim trĩ đẹp, với màu sắc nổi bật. Do vậy, đòi hỏi người nuôi cần phải am hiểu về các tập tính của chim trĩ, như chúng ăn như thế nào, sống ra sao, cách nuôi dưỡng thế nào để khỏe mạnh, và không bị bệnh tật.

Đặc điểm của chim trĩ

Chim trĩ luôn thu hút sự chú ý của mọi người, bởi vẻ đẹp bên ngoài, là loại chim nhìn rất giống như gà chọi nhưng lại thấp và nhỏ hơn, và con trống có bộ lông đuôi dài với màu sắc sặc sỡ, bắt mắt.

Có nhiều loại chim trĩ khác nhau, có thể kể đến như:

– Chim trĩ xanh.

– Chim trĩ đỏ.

Trong đó, chim trĩ đỏ khoang cổ hay còn được biết với tên gọi là trĩ đỏ khoang cổ trắng, hay trĩ đỏ khoang Bắc Bộ, thuộc phân loài trĩ đỏ, được biết đến là loài chim quý hiếm.

Chim trĩ đỏ có đỉnh đầu và gáy nâu ánh xanh, trán, dải hẹp trên mắt, cằm họng và cổ đen ánh lục, xanh hay tím. Phía dưới cổ có vòng trắng ngắt đoạn ở phía trước và sau.

Các lông phần trên lưng có phần gốc nâu gụ thẫm, dải hẹp dọc ở giữa trắng nhạt mút lông đen hai bên phiến lông viền hung nâu rộng. Phần ngực hung nâu đỏ, mỗi lông đều có vệt đen hẹp ở dọc thân lông và mút lông chia thành 2 thùy tròn.

Chim trĩ đỏ có màu lông sáng, đầu và cổ có màu xanh kèm với một khoang trắng trên cổ, hay ở giữa ngực, cùng với các vết đốm đen hoặc nâu. Phần đuôi của nó dài và nhỏ với nhiều đường gợn sóng sẫm đen dày khít.

Trong điều kiện nuôi dưỡng, và chăm sóc tốt thì con đực đạt được trọng lượng 1,7kg, thậm chí có con còn đạt được 2kg, còn con mái nặng khoảng 1,2kg sau 5 tháng nuôi dưỡng.

Chim trĩ cái có phần đỉnh đầu và cổ nâu thẫm hay đen, với những vạch ngang hẹp màu hung đỏ, lưng và vai hung đỏ phớt nâu tím, cằm và họng màu vàng xám có vạch nâu thẫm. Phía trước cổ và phần trên ngực có những vạch và chấm đen thô và óng ánh màu hồng tối. Phần dưới ngực, sườn và bụng màu xám hung thẫm, vân nâu tối, phần giữa lông màu nâu đỏ thẫm. Mắt nâu đỏ, đùi nâu xỉn, da trần ở mặt đỏ tươi, mỏ và chân xám sừng.

Kinh nghiệm nuôi chim trĩ xanh

Để nuôi chim trĩ xanh, bạn cần nắm được các kinh nghiệm sau:

– Làm chuồng chim rất quan trọng, chuồng chim trĩ xanh cần đặt ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm ướt, mùa hè mát, mùa đông ấm áp. Bên cạnh đó, chuồng chim trĩ tuy thoáng nhưng phải đảm bảo hiện tượng chim bay mất đi, do vậy cần có nhiều cột, giàn leo để tạo thêm nhiều không gian cho chim vận động, tự do bay nhảy.

Nền chuồng bằng phẳng trơn láng, nhằm mục đích vệ sinh dễ dàng và giữ sạch sẽ, tốt nhất nên rải trấu độ dày từ 5- 8cm, và có lưới quây xung quanh chuồng nhằm không cho chim bay ra ngoài.

– Chế độ dinh dưỡng chủ yếu chim trĩ ăn ít hơn gà, thức ăn dễ kiếm như thóc, ngô, cám, gạo…hay bạn có thể sử dụng bèo tây, thân cây chuối thái nhỏ để làm thức ăn cho chim trĩ. Tuy nhiên bạn không nên cho ăn hải sản, vì dẫn đến tiêu chảy, mỗi ngày chỉ cần cho chim trĩ ăn từ 3- 4 bữa.

– Vệ sinh chuồng trại nuôi chim, cần đảm bảo sạch sẽ, để phòng ngừa bệnh cho chim. Đồng thời bạn cũng nên cho chim trĩ uống nước thường xuyên.

– Chim trĩ xanh được khoảng 8 tháng sẽ bắt đầu thời kỳ đẻ trứng, mỗi năm chim mái đẻ từ 70-80 quả, chim trĩ không tự ấp trứng đẻ nhờ vào tổ khác, do vậy mà mọi người thường nuôi nhân tạo, sử dụng máy ấp trứng để đạt kết quả tốt nhất.

Chim trĩ 7 màu có điểm gì nổi bật?

Hiện nay chim trĩ 7 màu ở Việt Nam được biết đến gồm có chim trĩ 7 màu đỏ, chim trĩ 7 màu xanh, và chim trĩ 7 màu vàng, trong đó chim trĩ 7 màu xanh được du nhập và thuần hóa để phù hợp với điều kiện khí hậu ở nước ta.

Chim trĩ 7 màu có chiều dài khoảng 85- 100cm, chim trống có bờm màu trắng viền thêm màu đen, đuôi dài có nhiều sọc trắng đen đan xen, trên đỉnh đầu có một chóp lông cam đỏ, với hình dáng oai dũng cường tráng, và sở hữu vẻ đẹp rất riêng.

Chim trĩ 7 màu mái có kích thước cơ thể nhỏ hơn, với đôi chân xanh và bộ lông nâu đậm hơn, mùa sinh sản kéo dài từ tháng 2 đến tháng 6 âm lịch.

Hiện nay chim trĩ 7 màu được xem là loại chim cảnh, mang đậm tính nghệ thuật, do vậy thường được nuôi ở trong các ngôi biệt thự, nhà vườn để làm cảnh.

Chim bói cá

Chim bói cá là những con chim nhỏ màu xanh và màu cam sáng không thể nhầm lẫn, chúng thường hoạt động ở các vùng nước di chuyển chậm hoặc nước tĩnh. Chúng bay nhanh, thấp trên mặt nước và săn cá ven sông, thỉnh thoảng bay lơ lửng trên mặt nước. Chúng dễ bị tổn thương bởi mùa đông và do suy thoái môi trường sống bởi ô nhiễm.

Đặc điểm của chim bói cá

• Loài chim bói cá nhỏ nhất là chim bói cá lùn châu Phi ( Ispidina lecontei ), có chiều dài trung bình 10 cm và nặng từ 9 đến 12g.
• Chim bói cá lớn nhất ở châu Phi là chim bói cá khổng lồ ( Megaceryle maxima ), có chiều dài từ 42 đến 46 cm và nặng 255,45 g.
• Chim bói cá Úc quen thuộc được gọi là kookaburra ( Dacelo novaeguineae ) là loài nặng nhất với con cái đạt trọng lượng gần 500 gram.

Bộ lông của hầu hết cá bói cá đều sáng, với màu xanh lá cây và màu xanh nước biển là màu phổ biến nhất. Độ sáng của màu sắc không phải là sản phẩm của ánh kim (ngoại trừ ở chim bói cá Mỹ) hay sắc tố, mà thay vào đó là do cấu trúc của lông vũ, gây ra sự tán xạ ánh sáng xanh. Ở hầu hết các loài, không có sự khác biệt công khai giữa hai giới; khi có sự khác biệt, chúng khá nhỏ (dưới 10%).

Chúng thường có chân ngắn, mặc dù các loài ăn trên mặt đất có cổ chân dài hơn. Hầu hết các loài có bốn ngón chân, ba trong số đó là hướng về phía trước.

Tròng đen của hầu hết các loài chim bói cá có màu nâu sẫm. Chim bói cá có tầm nhìn tuyệt vời; chúng có khả năng nhìn hai mắt và đặc biệt được cho là có thị lực tốt. Chúng đã hạn chế chuyển động của mắt trong hốc mắt, thay vào đó sử dụng chuyển động đầu để theo dõi con mồi. Ngoài ra, chúng có khả năng bù cho khúc xạ của nước và phản xạ khi săn con mồi dưới nước, và có thể phán đoán độ sâu dưới nước một cách chính xác. Chúng cũng có màng bao phủ mắt để bảo vệ chúng khi chúng rơi xuống nước.

Chim bói cá sống ở đâu và khi nào nhìn thấy chúng?

Chim bói cá sống khắp các vùng nhiệt đới và ôn đới của thế giới, đặc biệt là ở miền trung và miền nam nước Anh, trở nên ít phổ biến hơn ở phía bắc nhưng sau một số sự suy giảm trong thế kỷ trước, chúng hiện đang gia tăng trong phạm vi của chúng ở Scotland. Chúng được tìm thấy ở những vùng nước tĩnh hoặc vùng nước chảy chậm như hồ, kênh và sông ở vùng thấp. Vào mùa đông, một số con chim bói cá di chuyển đến cửa sông và bờ biển.

Các loài riêng lẻ có thể sống trong phạm vi rộng lớn, như trải dài từ Ireland trên khắp châu Âu, Bắc Phi và châu Á cho đến quần đảo Solomon ở Australasia, hay chim bói cá có phân bố rộng khắp châu Phi và châu Á. Các loài khác có phạm vi nhỏ hơn nhiều, đặc biệt là các loài sống đặc hữu của các đảo nhỏ.

Trong khi chim bói cá thường được tìm thấy ở các khu vực có sông và hồ, hơn một nửa các loài trên thế giới được tìm thấy ở suối trong rừng. Chúng cũng chiếm một loạt các môi trường sống khác. Chim bói cá lưng đỏ của Úc sống trong những sa mạc khô cằn nhất, mặc dù cá bói cá không xuất hiện ở những sa mạc khô cằn khác như Sahara. Các loài khác sống cao trên núi, hoặc trong rừng mở và một số loài sống trên đảo san hô nhiệt đới. Nhiều loài đã thích nghi với môi trường sống bị biến đổi của con người, đặc biệt là những loài thích nghi với rừng và có thể được tìm thấy ở các khu vực trồng trọt và nông nghiệp, cũng như các công viên và vườn trong thị trấn và thành phố.

Sinh sản ở chim bói cá

Chim bói cá sinh sản trong năm trưởng thành đầu tiên của chúng và sự hình thành cặp thường bắt đầu vào tháng 2. Nếu con đực và con cái có lãnh thổ lân cận, chúng có thể hợp nhất cho mùa sinh sản.

Cả hai con chim đào hang vào đất cát không có đá của một bờ suối thấp, thường cách đỉnh khoảng 0,5m. Những con chim chọn một bờ thẳng đứng rõ ràng của thảm thực vật, vì điều này cung cấp một mức độ bảo vệ hợp lý từ động vật ăn thịt.

Đường hầm tổ thường dài 60 – 90cm và đường kính 6cm chỉ rộng hơn một chút so với chim. 2 – 3 con bố mẹ thay phiên nuôi chim con, bình thường trong cùng một tổ.

Cả hai con trưởng thành ấp trứng và chim con nở 19 – 21 ngày sau đó. Mỗi con chim non có thể ăn 12 – 18 con cá một ngày và chúng được cho ăn luân phiên.

Những con bói cá con thường sẵn sàng rời khỏi tổ khi chúng 24 – 25 ngày tuổi, nhưng nếu nguồn cung cấp thức ăn kém, chúng có thể mất tới 37 ngày. Sau khi rời khỏi tổ, con non chỉ được cho ăn bốn ngày trước khi con trưởng thành đuổi chúng ra khỏi lãnh thổ và bắt đầu ấp trứng tiếp theo.

Chim bói cá ăn gì?

Chim bói cá sống ở những con sông hoặc suối cạn chảy chậm, đủ sạch để nuôi những con cá nhỏ phát triển dồi dào. Dòng chảy nhanh và vùng nước bị ô nhiễm không chứa đủ cá và do đó không xuất hiện chim bói cá.

Chim bói cá ăn chủ yếu là cá như cá mỏ và cá gai, nhưng chúng cũng ăn côn trùng thủy sinh, tôm nước ngọt và nòng nọc v.v … để tăng cường chế độ ăn uống. Chúng thích cá có chiều dài khoảng 23 mm, nhưng vẫn có thể xử lý bất cứ thứ gì dài tới 80mm.

Món cá lý tưởng là những con cá rô vững chắc thường thấy ở một hồ nước cạn, trong vắt. Một khi con chim đã xác định được con mồi phù hợp và đánh giá độ sâu của nó, nó sẽ lặn. Khi vào nước, mỏ của nó được mở ra và mắt nó nhắm lại bởi mí thứ ba.

Lãnh thổ

Lãnh thổ là vô cùng quan trọng đối với chim bói cá. Bất kỳ loài chim nào cũng có khả năng bị diệt vong nếu không có nguồn cung cấp thức ăn đầy đủ. Điều này đặc biệt quan trọng trước khi mùa đông bắt đầu đến. Những con chim bắt đầu cuộc thi lãnh thổ vào giữa tháng 9. Một cặp sinh sản thường sẽ phân chia lãnh thổ vào mùa hè. Thời tiết đóng băng đôi khi có thể buộc những con chim ra khỏi lãnh thổ của chúng, thường đưa chúng đến môi trường sống ít phù hợp hơn hoặc xung đột với những con chim bói cá khác.

Kích thước của lãnh thổ phụ thuộc vào lượng thức ăn có sẵn, và vào quần thể chim trong khu vực. Các lãnh thổ có xu hướng bao phủ ít nhất 1km sông, nhưng có thể kéo dài hơn 3/5 km.

Các mối đe dọa với chim bói cá

Người ta cho rằng chỉ một nửa số chim bói cá tồn tại hơn một hoặc hai tuần.

Mặc dù chỉ một phần tư sống sót để sinh sản vào năm sau, nhưng điều này là đủ để duy trì số lượng chim bói cá. Tương tự như vậy, chỉ một phần tư số chim trưởng thành sống sót từ mùa này sang mùa khác. Rất ít chim sống lâu hơn một mùa sinh sản. Con chim già nhất được ghi nhận chỉ 7,5 năm.

Hầu hết chim bói cá chết vì lạnh hoặc thiếu thức ăn trong một mùa đông khắc nghiệt. Mặc dù năng suất sinh sản cao, quần thể có thể mất nhiều năm để phục hồi sau một mùa đông tồi tệ. Điều kiện thời tiết vào mùa hè cũng có thể gây tử vong đáng kể. Thời tiết lạnh hoặc lũ lụt vào mùa hè có thể làm cho việc đánh bắt cá trở nên khó khăn, dẫn đến tình trạng chết đói của chim bố mẹ.

Chim tu hú

Chim tu hú hay còn gọi là tu hú châu Á, sống tập trung ở các vùng đồng bằng và trung du Nam Á, từ Ấn Độ, Sri Lanka, đông nam Trung Quốc, quần đảo Sunda Lớn tới bán đảo Đông Dương và Thái Lan.

Ở Việt Nam, chim tu hú phân bố ở khắp các vùng đồng bằng và vùng trung du. Vào mùa đông, rất ít gặp loài này vì phần lớn chúng bay về phương nam để tránh rét, chúng còn được gọi đơn giản là chim tu hú hay tu hú và cũng còn được gọi là chim quyên hay đỗ quyên.

Đây là một loài chim cu lớn, đuôi dài 45cm. Tu hú là một loài chim thuộc loài chim cu lớn có kích thước khoảng từ 39 đến 6 cm (15 đến 18 in ) và nặng khoảng từ 190 đến 327 gam (6,7111,5 oz), có đuôi dài.

Chim tu hú trống có lông đen hoàn toàn với ánh xanh thẫm. Chim tu hú mái có lông đốm đen nhạt, trắng, mặt lưng có màu nâu đen nhạt ánh xanh lục và lốm đốm trắng. Đầu của chim mái hơi nhạt và hung hơn chim đực. Các điểm trắng dài ra thành vệt dọc ở lông đuôi và lông cánh. Vệt trắng chuyển thành vằn ngang không đều, mặc bụng trắng và có vằn đen.

Chim tu hú có khả năng di chuyển rộng và khả năng thích nghi ở vùng có nhiệt độ cao. Chim tu hú có thể phát triển phạm vi phân bố và là một trong những loài chim đầu tiên cư trú ở đảo núi lửa Krakatoa.

Chim tu hú non có lông đen toàn thân. Sau thời kỳ thay lông đầu tiên bộ lông của nó sẽ chuyển sang màu giống của chim mái. Còn chim tu hú trống non thì có bộ lông đỏ. Sau khi thay lông sẽ chuyển sang bộ lông trưởng thành với mỏ xanh xám, góc mỏ đen, mắt đỏ, chân xám chì.

Như vậy, chim tu hú có nhiều đặc điểm dễ nhận dạng và có số lượng cá thể lớn trong tự nhiên. Vậy loài chim này có những đặc tính gì, chúng ta cùng tìm hiểu ở phần tiếp theo của bài viết.

Đặc tính của chim tu hú

Đặc tính của chim tu hú khác biệt khá nhiều so với các loài chim khác. Tu hú là một loài chim sống nhờ trong các tổ chim khác. Vì chúng là loài chim không bao giờ làm tổ để đẻ trứng và nuôi con. Tu hú là loài chim đẻ nhờ, không ấp trứng và không nuôi con. Chúng thường đẻ nhờ trứng vào những tổ chim chích và tổ chim sáo sậu. Và đặc biệt mỗi khi đi đẻ nhờ, chim tu hú chỉ đẻ mỗi tổ 1 quả trứng duy nhất.

Bất kể loài nào trong thế giới tự nhiên đều được sinh ra, nuôi dưỡng và dạy dỗ bởi bố mẹ của mình, nhưng đời sống của loài tu hú lại nằm ngoài quy luật tự nhiên đó. Thay vì làm tổ, đẻ trứng rồi ấp và chăm con như những loài chim khác, vào mùa sinh sản, chim tu hú cái thường đi tìm tổ chim chích và gửi trứng của mình ở trong đó.

Vậy nên, chim tu hú được coi là loài chim nguy hiểm và không được nhìn nhận tốt trong giới tự nhiên. Chim tu hú ăn gì là vấn đề sẽ được giải đáp ở phần tiếp theo của bài viết này.

Chim tu hú ăn gì?

Chim tu hú là loài ăn tạp, chúng ăn tất cả các loại côn trùng, sâu bướm, trứng và các động vật có xương sống nhỏ cũng như ăn cả trái cây. Tu hú mẹ không có khả năng tha mồi nuôi con vì chim mẹ chuyên ăn sâu, ăn cả những con sâu có nọc độc, độc tố.

Cơ thể chim trưởng thành sẽ miễn nhiễm với độc tố của sâu độc nhưng tu hú con chưa có hệ thống miễn nhiễm, nên nếu ăn phải sâu độc nó có thể sẽ chết. Vì vậy tu hú mẹ phải nhờ đến các loài chim khác nuôi con của nó đây là việc làm cần thiết để tránh nguy hiểm cho con non, tạo môi trường thuận lợi duy trì nòi giống của mình.

Tuy nhiên, tu hú con khi nở ra sẽ ăn thịt loài chim non khác ở trong tổ và nhận được sự chăm sóc toàn hoàn của những chú chim đó. Bởi vậy, tu hú trong giới tự nhiên không được nhiều loài chim khác chào đón. Bạn đọc còn thắc mắc về cách đẻ trứng và chăm con của chim tu hú, phần tiếp theo của bài viết sẽ giải đáp thắc mắc này.

Đặc tính gửi trứng của chim tu hú

Thực tế, đặc tính gửi trứng trong tổ chim khác là điểm đặc thù chỉ có ở chim tu hú. Thông thường, quá trình này sẽ diễn ra như sau: Chim tu hú đực sẽ có nhiệm vụ bay vờn xung quanh để thu hút và đánh lạc hướng chim chủ. Khi chim chủ bị đánh lạc hướng thì tú hú cái vào đẻ 1 quả trứng của mình vào tổ. Chúng thường rình và lựa chọn những tổ chim nào mới đẻ được 1-2 ngày.

Khi đẻ 1 quả trứng vào tổ, để tránh bị phát hiện của chim chủ thì chim tu hú mẹ sẽ ăn 1 quả trứng. Với kích thước và các hoa vân trên vỏ trứng gần giống với trứng của chim chích nên chim chích bố mẹ không hề phát hiện. Chim tu hú mẹ có thể tính được thời gian mà trứng của chúng sẽ nở, con của tu hú sẽ nở trước 2, 3 ngày hoặc ít nhất cũng bằng với các con chim chủ.

Khi chim non nở ra trước, chúng sẽ sử dụng sức mạnh của đôi cánh và phần lưng để đẩy những con chim non khác hoặc trứng ra khỏi tổ để độc chiếm nguồn thức ăn. Chim tu hú con lớn rất nhanh và đến khi đủ lông đủ cánh thì chúng sẽ bỏ đi.

Chim hồng hạc

Chim hồng hạc là loài chim lớn có thể nhận dạng với cái cổ dài, chân dính và lông màu hồng hoặc đỏ. Chim hồng hạc thể hiện câu nói “bạn là những gì bạn ăn.” Màu hồng và màu đỏ của lông chim hồng hạc đến từ việc ăn các sắc tố có trong tảo và động vật không xương sống.

Có sáu loài chim hồng hạc, theo Hệ thống thông tin phân loại tổng hợp (ITIS):

• Chim hồng hạc lớn
• Chim hồng hạc ít hơn
• Chim hồng hạc Chile
• Chim hồng hạc Andean
• Chim hồng hạc James
• Chim hồng hạc Mỹ.

Chim hồng hạc lớn là loài cao nhất. Nó cao 1,2 đến 1,45 mét và nặng tới 3,5 kg. Loài bé nhất là chim hồng hạc nhỏ, đứng 80 cm và nặng 2,5 kg. Sải cánh của hồng hạc dao động từ 95 cm đến 150 cm.

Chim hồng hạc sống ở đâu?

• Chim hồng hạc Mỹ sống ở Tây Ấn, Yucatán, ở phía bắc Nam Mỹ và dọc theo Quần đảo Galapagos.
• Chim hồng hạc Chile, Andean và James sống ở Nam Mỹ.
• Hồng hạc lớn và nhỏ sống ở châu Phi.
• Chim hồng hạc lớn hơn cũng có thể được tìm thấy ở Trung Đông và Ấn Độ.

Chim hồng hạc là loài chim nước, vì vậy chúng sống trong và xung quanh đầm hoặc hồ. Những cơ thể của nước có khả năng bị nhiễm mặn hoặc kiềm. Chim hồng hạc thường không di cư, nhưng những thay đổi về khí hậu hoặc mực nước trong khu vực sinh sản của chúng sẽ khiến chúng phải di dời.

Chim hồng hạc ăn gì?

Chim hồng hạc ăn ấu trùng, côn trùng nhỏ, tảo xanh và đỏ, động vật thân mềm, động vật giáp xác và cá nhỏ. Vì khả năng ăn cả thực vật và thịt của chúng khiến chúng trở thành loài ăn tạp.

Chim hồng hạc có màu hồng vì tảo mà chúng ăn được nạp beta carotene, một hóa chất hữu cơ có chứa sắc tố màu đỏ cam. (Beta carotene cũng có mặt trong nhiều loại thực vật, nhưng đặc biệt là trong cà chua, rau bina, bí ngô, khoai lang và, tất nhiên, cà rốt). Các loài nhuyễn thể và giáp xác chim hồng hạc ăn có chứa carotenoids tương tự.

Mức độ caroten (sắc tố hữu cơ) trong thức ăn của chúng khác nhau ở các khu vực khác nhau trên thế giới, đó là lý do tại sao chim hồng hạc Mỹ thường có màu đỏ tươi và màu cam, trong khi những con hồng hạc nhỏ của hồ Nakuru bị hạn hán ở miền trung Kenya có màu hồng nhạt hơn.

Nếu một con hồng hạc ngừng ăn thức ăn có chứa carotenoids, lông mới của nó sẽ bắt đầu mọc với màu nhạt hơn nhiều, và lông đỏ của nó cuối cùng sẽ rụng đi. Lông lột xác mất màu hồng nhạt.

Những gì một con hồng hạc ăn phụ thuộc vào loại mỏ mà nó có. Ít hơn, chim hồng hạc của James và Andean có thứ được gọi là mỏ ngắn, nó ăn chủ yếu là tảo. Chim hồng hạc lớn, Chile và Mỹ có mỏ ngắn hơn, cho phép chúng ăn côn trùng, động vật không xương sống và cá nhỏ.

Để ăn, chim hồng hạc sẽ khuấy động đáy hồ bằng chân và thả mỏ của chúng xuống bùn và nước để tìm thức ăn.

Thói quen

Các nhóm hồng hạc được gọi là đàn. Đàn hồng hạc làm việc cùng nhau để bảo vệ nhau khỏi những kẻ săn mồi và chăm sóc con non.

Người ta tin rằng chim hồng hạc là cặp “một vợ một chồng”. Một khi giao phối, chúng có sẽ ở lại với người bạn đời đó. Một nhóm hồng hạc sẽ giao phối cùng một lúc để tất cả chim con sẽ nở cùng một lúc. Các cặp sẽ làm tổ trên đống bùn và các con cái sẽ đẻ một quả trứng cùng một lúc.

Mỗi quả trứng lớn hơn một chút so với trứng gà lớn, dài từ 78 đến 90 mm và 115 đến 140 gram. Trứng sẽ mất từ ​​27 đến 31 ngày để nở và chim con mới nở sẽ chỉ nặng 73 đến 90 g.

Chim hồng hạc con có màu xám hoặc trắng. Chúng sẽ chuyển sang màu hồng trong vài năm đầu đời. Chim hồng hạc sống 20 đến 30 năm trong tự nhiên hoặc lên đến 50 năm trong một sở thú.

Tình trạng bảo tồn

Theo Danh sách đỏ các loài bị đe dọa của Liên minh Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên, hiện không có loài chim hồng hạc nào được coi là có nguy cơ tuyệt chủng. Chim hồng hạc Chile và James được coi là gần bị đe dọa vì số lượng của chúng rất nhỏ hay đang suy giảm, theo báo cáo của IUCN.

Sếu đầu đỏ

Sếu đầu đỏ (Grus antigone sharpii) là một trong những loài chim quý hiếm, nằm cả trong sách đỏ Việt Nam và cả sách đỏ thế giới IUCN. Cần phân biệt sếu đầu đỏ với 2 loại gần giống đó là sếu đỉnh đầu đỏ, hay còn gọi là sếu Nhật Bản (Grus japonensis) và loài sếu phụ Ấn Độ (Antigone antigone).

Hình dạng và kích thước

Sếu đầu đỏ được xem là loài lớn nhất trong họ nhà sếu, cũng là loài chim biết bay cao nhất trên thế giới, với ước tính chiều cao của con chim trưởng thành có thể đạt tới 180 cm, sải cánh tối đa là 250 cm. Tuy nhiên, trọng lượng của loài này không lớn, trung bình rơi vào khoảng 8 đến 10kg, do đó hình dạng chúng trông khá là mảnh khảnh.

Sếu đầu đỏ trưởng thành có bộ lông màu xám ngọc trai, phần má có chùm lông màu trắng, phần dưới hong và quanh gáy có chút lông màu đen. Lông phần đầu cánh cũng có màu đen. Sếu đầu đỏ mặt màu vàng cam, mỏ màu lục nhạt, da trên đỉnh đầu có màu xám lục, da trần ở đầu có màu đỏ tươi.

Phân bố

Sếu đầu đỏ phân bố chủ yếu ở các nước Đông Nam Á như Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanma và tỉnh Vân Nam của Trung Quốc. Ước tính số lượng loài này hiện nay bị suy giảm nghiêm trọng, chỉ còn hơn 1000 cá thể. Năm 2018, chỉ phát hiện còn 11 cá thể được phát hiện tại khu vực Tràm Chim, Đồng Tháp.

Thức ăn

Sếu đầu đỏ là loài vật ăn tạp, nhưng chủ yếu vẫn là củ năng, một loại cây chỉ phát triển ở các vùng đầm lầy ngập mặn. Mỗi độ xuân về, là thời điểm mà cây năng phát triển mạnh và cho củ, sếu di chuyển thành đàn từ Lào và Campuchia về để kiếm ăn, sau đó chúng lại bay trở về để sinh sản. Ngoài ra, sếu đầu đỏ có thể ăn bất kì các loại thức ăn nào mà chúng phát hiện được như tôm cá nhỏ, côn trùng, rễ cây, lúa, các loài giáp xác và động vật có vú nhỏ.

Kết đôi và sinh sản

Sếu đầu đỏ sống rất hiền hòa, đoàn kết và chung thủy thường tụ tập với nhau thành những bầy lớn. Do đó, ở một số nền văn hóa, sếu đầu đỏ là tượng trưng cho sự thanh cao và thánh thiện.

Tới tuổi trưởng thành, con đực sẽ tìm và quyến rũ con cái. Chúng kết đôi và sống chung thủy đến hết cuộc đời. Nếu một con mất đi, con sếu còn lại có thể tuyệt thực để đi theo bạn đời.

Mùa sinh sản của sếu đầu đỏ vào mùa mưa, từ tháng 7 đến tháng 10 hàng năm. Cũng giống như các loài chim di trú khác, sếu mỗi năm chỉ đẻ 1 lứa, thường là 2 trứng. Tuy nhiên, tỉ lệ nở ra và sống sót của con non là rất thấp, thường chỉ 1 con sống sót được đến lúc trưởng thành.

Các mối đe dọa

Với sếu đầu đỏ, đe dọa lớn nhất của chúng đến từ chính những hoạt động của con người làm cho số lượng của chúng bị sụt giảm.

Đầu tiên phải kể đến là môi trường sống, ngày càng bị thu hẹp. Theo ước tính của vườn quốc gia Tràm Chim, nơi xuất hiện của sếu đầu đỏ ở Việt Nam thì diện tích rừng và đồng cỏ nơi đây đang bị thu hẹp nhanh chóng.

Nếu như năm 2009, diện tích đồng cỏ là 1100 ha thì tới năm 2013 chỉ còn 600 ha. Sự sụt giảm về diện tích đồng cỏ này chủ yếu tới từ việc cháy rừng và các hoạt động khai thác của con người. Diện tích rừng giảm cũng khiến cho số lượng sếu giảm theo.

Đe dạo tiếp theo là sự bắt để buôn bán và làm thịt trứng, chim non và chim trưởng thành. Trứng chim sếu non phải đối mặt với sự tấn công của loài quạ và nhiều loài động vật, khiến số lượng chim non được ra đời rất thấp, cùng với việc săn bắt của con người khiến cho số lượng loài sếu càng sụt giảm nghiêm trọng hơn.

Bảo tồn sếu đầu đỏ

Sự sụt giảm nghiêm trọng về số lượng loài sếu về Việt Nam khiến cho các cơ quan chức năng phải vào cuộc để thay đổi tình hình. Nếu như năm 1987 số lượng sếu về rất đông với 1052 con thì tới năm 2018 chỉ còn 11 con. Đây là một tín hiệu rất đáng báo động. Sự sụt giảm số lượng chim di trú về là do môi trường sống bị thu hẹp và nguồn thức ăn khan hiếm.

Tuy nhiên, từ năm 2007 trở lại đây, tổ chức bảo tồn thiên nhiên thế giới WWF đã triển khai nhiều hoạt động nhằm phục hồi môi trường sống cho sếu, đồng thời phát triển lại cây cỏ năng, thức ăn chính của loài sếu.

Chính nhờ động thái tích cực này mà số lượng sếu về đây hàng năm có xu hướng gia tăng. Tiếp nối thành công này, WWF cũng đang triển khai các hoạt động này ở khu vực Láng Sen, nhằm tạo thêm môi trường sinh sống cho loài sếu đầu đỏ.

Cú tuyết

Cú tuyết là một trong những loài chim săn mồi dễ nhận biết nhất. Điều này có liên quan nhiều đến thực tế là con đực có màu trắng hoàn toàn. Chúng cũng là một trong những loài chim duyên dáng nhất, sà xuống để bắt mồi ở vùng lãnh nguyên Bắc cực.

Điểm đặc biệt của chim cú tuyết

Cú tuyết có đôi mắt màu vàng sáng, mỏ màu đen than và vàng, lông trắng như tuyết được xen kẽ với một số lượng khác nhau của các chấm đen, đường và vạch.

Mặc dù phải nhìn rất kỹ để nhìn thấy chúng, cú tuyết cũng có những búi tai rất nhỏ, những chiếc lông nhỏ nhô lên hai bên đầu. Cú tuyết chưa trưởng thành lông chúng thường có màu đen. Con cái trưởng thành cũng giữ lại một số dấu hiệu lông màu tối hơn, trong khi con đực có ít nhất.

Dù bằng cách nào, sự kết hợp màu sắc tuyệt đẹp này làm cho loài này không thể nhầm lẫn trong thế giới cú. Sự kết hợp màu sắc này cũng giúp những con cú này hòa quyện với môi trường xung quanh đầy tuyết của chúng, cung cấp cho chúng thêm “vỏ bọc” khi đi săn ở địa hình rộng mở. Tất nhiên, khi không có tuyết, những con cú này khá dễ phát hiện trên nền màu xanh lá cây hoặc nâu.

Trong khi hầu hết các con cú hoạt động chủ yếu vào ban đêm, Cú Tuyết săn mồi vào ban ngày, đặc biệt là vào mùa hè khi ngày rất dài.

Cú tuyết giống như nhiều con cú khác, được bao phủ từ đầu đến chân bằng lông vũ. Bởi vì chúng sống ở vùng cao, lạnh, lông trên chân và bàn chân của chúng có nhiều lớp hơn so với những con cú khác sống ở vùng khí hậu ấm hơn.

Một trong những vai trò của lông cú tuyết là để giúp giữ ấm. Lông, tất nhiên cũng giúp chim bay. Giống như những con cú khác, phần cuối của lông bay của cú Tuyết rất mềm và tốt, có lông cho nó khả năng bay trong im lặng tuyệt đối vì không khí không tạo ra tiếng ồn khi đi qua lông mềm. Điều này giúp chúng là những thợ săn rất lén lút. Vì Cú Tuyết thường bay thấp trên mặt đất khi đi săn, điều quan trọng là con mồi của chúng không nghe thấy chúng đến!

Nhiều con cú sử dụng thính giác đặc biệt của chúng để giúp chúng xác định vị trí con mồi và Cú Tuyết cũng không phải là một ngoại lệ. Mặc dù chúng sử dụng thị lực nhạy bén để tìm những miếng thức ăn ngon, chúng sống ở những khu vực thường có mặt đất phủ đầy tuyết. Khi đây là trường hợp, nhiều động vật có vú nhỏ di chuyển xung quanh bằng cách chui xuống dưới lớp tuyết không dễ nhìn thấy. Cú Tuyết có thể phát hiện vị trí chính xác của một con chuột đồng, nhảy xuống và bắt lấy nó ra khỏi tuyết mà không một lần đặt mắt lên nó! Loài gặm nhấm nhỏ, tất nhiên, không bao giờ thấy nó đến.

Cú Tuyết sống ở đâu?

Cú tuyết được đặt tên một cách khéo léo chủ yếu là do các cá thể sống và làm tổ ở các vùng xa phía bắc xung quanh Bắc Cực. Trong mùa không sinh sản, loài này cũng có thể được tìm thấy ở các khu vực miền nam Canada và miền bắc Hoa Kỳ, cũng như một số khu vực châu Á và châu Âu.

Tuy nhiên, Cú Tuyết được biết là di chuyển khoảng cách xa đáng ngạc nhiên vượt xa phạm vi bình thường của chúng. Hiện tượng này được gọi là sự gián đoạn và các nhà khoa học tin rằng có hai lý do chính khiến điều này xảy ra.

• Nó có thể xảy ra khi quần thể vượn cáo và chuột đồng – vật phẩm con mồi chính của Cú Tuyết – rất thấp. Điều này sẽ buộc những con cú này đi xa hơn và tìm kiếm thức ăn.
• Hoặc chỉ ngược lại có thể đúng. Nếu quần thể con mồi rất cao, cú có thể có mùa sinh sản rất thành công và sinh ra rất nhiều con non. Rất nhiều cá nhân tạo ra rất nhiều sự cạnh tranh. Trong trường hợp này, những con cú này cũng sẽ phải đi xa hơn để tìm thức ăn và tránh cạnh tranh với những con cú khác.

Khi một sự gián đoạn xảy ra, Cú Tuyết đã được biết là di chuyển đến tận phía nam như phía bắc California, Texas và Oklahoma. Trong thực tế, Cú Tuyết thích sống ở những khu vực mở có ít cây cối. Ở Bắc Cực, chúng sống ở vùng lãnh nguyên, nhưng cũng sống trên đồng cỏ và cánh đồng mở.

Chim Cú Tuyết ăn gì?

Cú Tuyết thích ăn chuột đồng và các loài gặm nhấm nhỏ khác và cần ăn vài ngày chỉ để sống sót. Tuy nhiên, Cú Tuyết giống như hầu hết các loài săn mồi khác, rất cơ hội, điều đó có nghĩa là chúng sẽ săn bắn bất cứ thứ gì chúng có thể bắt được. Chúng đã được biết đến để săn các động vật có vú khác, chẳng hạn như sóc và thỏ rừng, và các loài chim. Khi có thể tìm thấy chúng, những con cú thậm chí sẽ lấy cá, động vật lưỡng cư, động vật giáp xác và côn trùng.

Cú Tuyết có một số chiến lược săn bắn hiệu quả. Thông thường chúng đậu trên cây, cột, đá hoặc trên mặt đất, âm thầm theo dõi bữa ăn tiếp theo của chúng. Chúng có thể dành một phần thời gian tốt trong ngày để ngồi và chờ đợi. Hoặc, chúng có thể bay thấp trên mặt đất để tìm kiếm thứ gì đó để ăn. Khi chúng phát hiện ra thứ gì đó ngon miệng di chuyển dọc theo mặt đất, chúng sà xuống con mồi. Khi săn chim, như bạn có thể tưởng tượng, chúng lấy mỏ đá của chúng trực tiếp trong không khí hoặc khi săn cá, chúng sẽ giật chúng lên khỏi mặt nước. Chúng thậm chí còn được biết là giật con mồi khi đi trên mặt đất.

Những mối đe dọa tiềm tàng với loài Cú Tuyết

Bởi vì nơi Cú Tuyết sống, nó không tiếp xúc với con người như nhiều loài khác. Điều này giúp bảo vệ chúng khỏi nhiều mối đe dọa mà các loài chim săn mồi khác phải đối mặt. Theo như những kẻ săn mồi tự nhiên, chỉ có một số ít động vật săn Cú Tuyết – thường là cáo và sói, nhưng điều này xảy ra chủ yếu khi những con cú dễ bị tổn thương ngồi trên hoặc gần tổ. Một số con mòng biển cũng sẽ cố gắng lấy trứng và con non ra khỏi tổ Cú Tuyết.

Tuy nhiên, nhìn chung, Cú Tuyết không có gì phải lo lắng từ những kẻ săn mồi. Một trong những mối đe dọa lớn nhất mà những con chim xinh đẹp này phải đối mặt có thể là biến đổi khí hậu.

Theo quy luật, chim săn mồi rất nhạy cảm với những thay đổi của môi trường. Quần thể của chúng có thể bị ảnh hưởng bởi mất môi trường sống hoặc giảm số lượng con mồi. Biến đổi khí hậu có thể gây ra nhiều trong số những điều này xảy ra. Khi nhiệt độ ấm lên, nhiều động vật và con người có thể bắt đầu di chuyển xa hơn về phía bắc, và động vật thích nghi với nhiệt độ cực lạnh sẽ ngày càng ít nơi để chạy đến.

Như có thể tưởng tượng, sống ở miền bắc xa xôi là vô cùng khó khăn, ngay cả đối với Cú Tuyết, một loài chim thích nghi tốt với môi trường sống lạnh và khô cằn. Nhưng mọi thứ có thể sẽ còn trở nên khó khăn hơn nữa đối với kẻ săn mồi này và tất cả các loài thực vật và động vật sống phụ thuộc vào Bắc Cực để sinh tồn. Với nhiệt độ trung bình hàng năm ở Bắc Cực đã tăng gần gấp đôi tốc độ trung bình được ghi nhận trên toàn cầu, tương lai của Cú Tuyết và nhiều loài Bắc cực khác có thể gặp nguy hiểm.

Chim ưng peregrine

Chim ưng (Falco peregrinus) là một loài chim săn mồi có trong họ Falconidae. Nó có thể đạt tốc độ trên 320 km/h trong một pha bổ nhào.

Đặc điểm của loài chim ưng Peregrine (Falco peregrinus)

Có 19 biến thể phân loài của chim ưng trên toàn thế giới. Chúng khác nhau đáng kể về kích thước và màu sắc. Giống như tất cả các loài chim ưng, chim ưng peregrine có đôi cánh thon dài và đuôi ngắn, thon.

Ở Bắc Mỹ, chúng có kích thước rất lớn, có chiều dài từ 36 đến 49 cm ở con đực và 45 đến 58 cm ở con cái. Sải cánh thay đổi từ 91 đến 112 cm. Chúng nặng trung bình 907 g. Giống như hầu hết các loài chim săn mồi, chim ưng peregrine cái lớn hơn một chút so với con đực. Chúng thường lớn hơn 15-20% và nặng hơn 40-50% so với con đực.

Chim ưng Peregrine có đôi cánh màu xanh lam và xám, những thanh màu đen trên lưng và phần dưới nhợt nhạt. Chúng có khuôn mặt trắng với một sọc đen trên mỗi má và đôi mắt to, đen. Chim non có màu tối hơn và nâu hơn, với vệt phần dưới.

Phạm vi và môi trường sống của chim ưng Peregrine

Chim ưng Peregrine được tìm thấy trên toàn thế giới, ngoại trừ rừng mưa nhiệt đới và vùng Bắc cực khô lạnh. Chúng là một trong những loài động vật có xương sống trên cạn phổ biến nhất trên thế giới. Hầu hết các quần thể chim ưng peregrine ở miền nam và đảo đều là cư dân, chúng không di cư.

Chim ưng Peregrine di chuyển khoảng cách xa giữa sinh sản và phạm vi mùa đông. Quần thể cực bắc sinh sản ở vùng lãnh nguyên Alaska và Canada, và di cư đến miền trung Argentina và Chile. Chúng thường di cư dọc theo bờ biển, bờ hồ dài, đảo chắn, dãy núi hoặc trên biển.

Loài chim ưng này thích môi trường sống mở, như đồng cỏ và lãnh nguyên. Chúng sống phổ biến nhất ở vùng lãnh nguyên và vùng ven biển, hiếm gặp trong môi trường sống cận nhiệt đới và nhiệt đới. Chúng làm tổ trên các vách đá và các kẽ hở. Gần đây, chúng đã bắt đầu xâm chiếm các khu vực đô thị vì các tòa nhà cao tầng thích hợp để làm tổ ở loài này và vì sự phong phú của chim bồ câu là thức ăn. Chúng đã được quan sát thấy sự sinh sản cao tới 3600 mét ở dãy núi Rocky của Bắc Mỹ.

Hành vi của Peregrine

Chim ưng peregrine là một loài chim hoạt động vào ban ngày. Trong thời kỳ không sinh sản, chim ưng peregrine là một loài chim đơn độc, chúng thiết lập và bảo vệ lãnh thổ. Phạm vi lãnh thổ có thể thay đổi tùy thuộc vào sự sẵn có của thực phẩm. Mật độ dân số lớn nhất xảy ra ở các quần thể phía bắc nơi các tổ trung bình cách nhau khoảng 3,3 đến 5,6 km.

Phạm vi lãnh thổ của loài này được ước tính là từ 177 đến 1508 km2. Cả con đực và con cái sẽ thường xuyên săn bắt tới 5 km từ một nơi làm tổ.

Chim ưng ăn gì?

Chim ưng là loài săn mồi chim. Trong khi chúng có thể ăn một số con mồi khác, chẳng hạn như động vật có vú nhỏ, hơn 75% khẩu phần ăn của nó là chim. Đặc biệt, chim ưng peregines rất thích ăn thịt chim bồ câu.

Sinh sản

Chim ưng Peregrine hình thành liên kết cặp thường kéo dài trong nhiều mùa sinh sản. Cả con đực và con cái đều có sự gắn bó chặt chẽ với các vị trí làm tổ trước đó.

Con đực xuất hiện tại các mỏm đá để thu hút con cái. Trước khi đẻ trứng, cặp đôi này sẽ tham gia vào các màn trình diễn trên không đáng kinh ngạc. Một khi cặp đôi đã hình thành, họ bắt đầu săn bắt hợp tác và con cái bắt đầu cầu xin thức ăn từ con đực.

Con cái thường đẻ trứng vào giữa tháng 5 và chúng thường nở vào giữa tháng 6. Chim ưng Peregrine đẻ một quả trứng cứ sau 48 giờ, với tổng số từ 2 đến 6 quả trứng. Trứng được đặt trong một cái tổ cao trên vách đá, cây cao hoặc nhà cao tầng. Trứng nở sau 33 đến 35 ngày. Chim non học cách bay 35 đến 42 ngày sau khi nở. Thông thường phải mất 3 năm để chim ưng non đến tuổi trưởng thành và có thể sinh sản. Con cái thường sinh sản sớm hơn con đực.

Cả chim bố và chim mẹ đều ấp trứng và chăm sóc chim ưng non. Con cái thường ấp trứng với tỷ lệ thời gian lớn hơn con đực. Chim ưng non được chăm sóc gần như liên tục cho đến khi chúng được 10 ngày tuổi.

Tuổi thọ

Mặc dù hầu hết chim ưng peregrine không sống được 1 tuổi, một con chim ưng khỏe mạnh sống sót trung bình 13 năm. Tỷ lệ sống sót qua năm đầu tiên của cuộc đời được ước tính là 40%. Tỷ lệ sống sót của chim ưng trưởng thành ước tính khoảng 70%. Hồ sơ tuổi thọ tối đa cho chim hoang dã là từ 16 đến 20 tuổi. Tuổi thọ dài nhất được biết đến cho một con chim ưng peregrine bị giam cầm là 25 năm.

Tình trạng bảo tồn chim ưng Peregrine

Chim ưng Peregrine đã phải chịu đựng do vị trí nguy hiểm của chúng trên đỉnh chuỗi thức ăn. Thuốc trừ sâu tích lũy với số lượng nhỏ (không gây chết người) trong các mô của chim nhỏ và động vật có vú, nhưng trở nên tập trung đủ ở các loài chim săn mồi, như chim ưng, để giết chúng hoặc khiến chúng không có khả năng sinh con.

Thuốc trừ sâu organochlorine (DDT và dieldrin) đã được chứng minh là làm giảm khả năng sản xuất vỏ trứng của chim với hàm lượng canxi đủ, làm cho vỏ trứng mỏng và dễ bị vỡ hơn. Quần thể chim ưng Peregrine giảm nhanh chóng vào giữa thế kỷ 20. Tất cả các cặp sinh sản đã biến mất ở miền đông nước Mỹ. Một chương trình nhân giống và giới thiệu nuôi nhốt thành công, kết hợp với các hạn chế trong sử dụng thuốc trừ sâu, đã là cơ sở của một sự phục hồi đáng kinh ngạc của loài chim ưng peregrine.

Bây giờ việc sử dụng nhiều hóa chất gây hại nhất cho những con chim này bị hạn chế. Tuy nhiên, nó vẫn chưa bị hạn chế ở Trung và Nam Mỹ nơi có nhiều phân loài xuất hiện trong mùa đông. Sau khi nằm trong danh sách các loài có nguy cơ tuyệt chủng kể từ năm 1969, sự phục hồi đáng kinh ngạc của chim ưng peregrine đã trở thành một ví dụ hoàn hảo về cách bảo tồn hiệu quả của con người.

Trong những năm 1990, chúng đã được đưa ra khỏi danh sách các loài có nguy cơ tuyệt chủng ở Hoa Kỳ. Chúng vẫn được liệt kê là có nguy cơ tuyệt chủng ở bang Michigan.